Müəllif : xelilova lamiye Şaxəli
30:11:2023
Müəllif : xelilova lamiye Şaxəli
DOİ : DOI:10.30546/2790-5799.1.2024.0012
Jurnalın nömrəsi : 2024-1
Mıqalənin jurnalda səhifəsi 12-19
Tədqiqatın adı: ÇİRKLƏNMİŞ TORPAQLARDA AĞIR METALLARIN BİOAKKUMLYASİYASI VƏ MİKROORQANİZMLƏRİN XARAKTERİK XÜSUSİYYƏTLƏRİ
Tədqiqatın məqsədi :
Kiçik Qafqazın şimal-şərq hissəsində yerləşən dağ-mədən texnogenezi ətrafında çirklənmiş torpaqlarda ağır metalların bioakumlyasiyasında mikroorqanizmlərin rolunun və bununla əlaqədar üzvi gübrələrin tətbiqi əhəmiyyətini müəyyənləşdirilməsidir.
Tədqiqatın metodologiyası :
Ekoloji, torpaq və aqrokimyəvi tədqiqatlarda ümumqəbuledilmiş metodikalardan istifadə edilmişdir.
Tədqiqatın tətbiqi əhəmiyyəti :
Tədqiqat işinin nəticələrinin tətbiqi və təcrübi əhəmiyyəti əsasən müxtəlif səbəblərdən çirklənmiş və pozulmuş torpaqların münbitliyinin bərpasında geniş istifadə edilə bilər.
Tədqiqatın nəticələri :
Dağ-mədən texnogenezi ətrafında çirklənmiş torpaqlarda ağır metalların bioakumulyasiyasında üzvi gübrələrin tətbiqinin əhəmiyyəti müəyyən olunmuşdur. Məlum olmuşdur ki, çirklənmiş torpaqlarda tətbiq edilən üzvi gübrələr ağır metalların həm bitkilər, həm də mikroorqanizmlər tərəfindən akumulyasiya prosesini nəzərəçarpacaq dərəcədə intensivləşdirir.
Tədqiqatın elmi yeniliyi :
Dağ-çəmən torpaqlarda yerləşən dağ-mədən texnogenezi ətrafındakı ağır metallarla çirklənmiş torpaqların sağlamlaşdırılmasında və bioakumlyasiyası prosesində üzvi gübrələrin tətbiqinin əhəmiyyəti müəyyən edilmişdir.
Açar sözlər : Kiçik Qafqaz, dağ-çəmən torpaqlar, ağır metallar, bioakumlyasiya, üzvi gübrələr.
30:11:2023
Автор : xelilova lamiye Şaxəli
DOİ DOI:10.30546/2790-5799.1.2024.0012
Номер журнала : 2024-1
Страници статьи в журнале : 12-19
Название исследования :
БИОАККУМУЛЯЦИЯ ТЯЖЕЛЫХ МЕТАЛЛОВ В ЗАГРЯЗНЕННЫХ ПОЧВАХ И ХАРАКТЕРНЫЕ ОСОБЕННОСТИ МИКРООРГАНИЗМОВ
Цель исследования :
Цель-определить роль микроорганизмов в биоаккумуляции тяжелых металлов в загрязненных почвах вокруг горнодобывающего техногенеза, расположенного в северо-восточной части Малого Кавказа, и в этой связи значение внесения органических удобрений.
Методология исследования :
Были использованы общепринятые методики применяемые в экологии ,почвоведении и агрохимии.
Важность исследовательского приложения :
Применение и практическая значимость научно-исследовательской работы могут быть широко использованы при восстановлении плодородия загрязненных и деградированных почв по различным причинам.
Результаты исследования :
Определено значение применения органических удобрений в процессе биоаккумуляции тяжелых металлов в загрязненных почвах вокруг горнодобывающего техногенеза, расположенного в северо-восточной части Малого Кавказа.
Научная новизна исследования :
Установлено загрязнение тяжелыми металлами Pb, Zn, Cu, Mn в основном в горно-луговых почвах в окрестности горнорудного техногенеза северо-западной части Малого Кавказа.
Ключевые слова : Малый Кавказ, горно-луговые почвы, тяжелые металлы, биоаккумуляция, органические удобрения.
30:11:2023
Author : xelilova lamiye Şaxəli
DOİ DOI:10.30546/2790-5799.1.2024.0012
Number of journal : 2024-1
Page of article in journal : 12-19
Title of the research :
BİOACCUMLATİON OF HEAVY METALS İN CONTAMİNED SOİLS AND CHARACTERİSTİC FEATURES OF MİCROORGANİSMS
The purpose of the research :
The goal is to determine the role of microorganisms in bioaccumulating heavy metals in contaminated soils around mining technogenesis located in the northeastern part of the Lesser Caucasus and the importance of applying organic fertilizers.
The methodology of the research :
Conventional methods were used in environmental, soil, and agrochemical studies.
The practical importance of the research :
The application and practical significance of the results of scientific research work can be widely used in restoring the fertility of soils that have been contaminated and disturbed for various reasons.
The results of the research :
The importance of the use of organic fertilizers in the bioaccumulation of heavy metals in contaminated soils around mining technogenesis has been determined. It has been established that the application of organic fertilizers to contaminated soils significantly intensifies the process of heavy metal accumulation by both plants and microorganisms.
The scientific novelty of research :
The importance of introducing organic fertilizers in the process of bioaccumulation and improvement of soils contaminated with heavy metals around a mountain-meadow mining enterprise located in mountain-meadow lands has been determined.
Keywords : Lesser Caucasus, mountain-meadow soils, heavy metals, bioaccumulation, organic fertilizers.