Müəllif : Yusifova Günay Mehman
02:05:2025
Müəllif : Yusifova Günay Mehman
DOİ : 10.30546/2790-5799.1.2025.1008
Jurnalın nömrəsi : 2025-1
Mıqalənin jurnalda səhifəsi 21-29
Tədqiqatın adı: F2 VƏ F3 NƏSİL YUMŞAQ BUĞDA HİBRİDLƏRİNDƏ BƏZİ KƏMİYYƏT VƏ KEYFİYYƏT ƏLAMƏTLƏRİNİN TƏDQİQİ
Tədqiqatın məqsədi :
Tədqiqatın aparılmasında məqsədimiz hibrid nəsillər içərisindən həm məhsuldarlıq həm də dənin keyfiyyət əlamətlərinə görə yüksək göstəricilərə malik olan xətlərin seçilməsi olmuşdur. Seçilmiş hibrid xətlər gələcəkdə yeni sortların alınması üçün istifadə ediləcəkdir.
Tədqiqatın metodologiyası :
Bu məqsədlə də tədqiqat materialı kimi F2 və F3 nəsil hibrid kombinasiyaları götürülmüşdür. Bu hibridlər yerli yumşaq buğda (Azəri, Qobustan, Fatimə, Qırmızı gül-1, Murov-2, Əsgəran, Mətin, Onur və Mirbəşir-128) sortlarının hibridləşməsindən alınmışdır və Əkinçilik Elmi-Tədqiqat İnstitutunun Abşeron Yardımçı Təcrübə Təsərrüfatı sahəsində suvarma şəraitində becərilmişdir. Sahə təcrübələri qəbul edilmiş metodika üzrə, keyfiyyət analizləri isə “Dənin keyfiyyəti” laboratoriyasında həyata keçirilmiş
Tədqiqatın tətbiqi əhəmiyyəti :
Buğdanın seleksiyası sahəsində qazanılmış uğurlara baxmayaraq onun keyfiyyəti və istifadəsi ilə bağlı bir sıra problemlər hələ də həllini tapmayıbdır. Aparılan tədqiqat zamanı seleksiyada praktiki istifadə üçün perspektiv sortların və başlanğıc materialın yaradılması nəzərdə tutulmuşdur.
Tədqiqatın nəticələri :
Tədqiq edilən hibrid xətlərdən Onur × Qırmızı gül-1, Murov-2 × Onur, Mirbəşir-128 × Qırmızı gül-1, Qırmızı gül-1 × Fatimə, Azəri × Qobustan, Qobustan × Mətin, Mətin × Qırmızı gül-1, Mətin × Əsgəran, Mirbəşir-128 × Mətin, Murov-2 × Fatimə kombinasiyaları həm F2 nəsildə sünbül elemetlərinin, həm də F3 nəsildə dənin kompleks keyfiyyət göstəricilərinin orta qiymətinə görə digər kombinasiyalardan nisbətən fərqlənmişdirlər.
Tədqiqatın elmi yeniliyi :
Yüksək məhsuldarlıq elementlərinin və dənin keyfiyyət göstəricilərinin uzlaşdığı hibrid kombinasiyalar yeni yumşaq buğda sortların yaradılması məqsədi ilə seçilmişdir.
Açar sözlər : seleksiya, yumşaq buğda, kombinasiya, kəmiyyət əlamətləri, dən keyfiyyəti
02:05:2025
Автор : Yusifova Günay Mehman
DOİ 10.30546/2790-5799.1.2025.1008
Номер журнала : 2025-1
Страници статьи в журнале : 21-29
Название исследования :
ИЗУЧЕНИЕ НЕКОТОРЫХ КОЛИЧЕСТВЕННЫХ И КАЧЕСТВЕННЫХ ПРИЗНАКОВ У ГИБРИДОВ МЯГКОЙ ПШЕНИЦЫ ПОКОЛЕНИЙ F2 И F3
Цель исследования :
Целью проведения исследований было выделение из числа гибридных поколений линий с высокими показателями как по урожайности, так и по показателям качества зерна. Отобранные гибридные линии будут использованы для получения новых сортов в будущем.
Методология исследования :
Для этого в качестве материала исследования были взяты гибридные комбинации поколений F2 и F3. Эти гибриды были получены путем гибридизации местных сортов мягкой пшеницы (Азери, Гобустан, Фатима, Красная роза-1, Муров-2, Аскеран, Метин, Онур и Мирбашир-128) и возделывалис в условиях орошения на опытном участке экспериментальной базы Научно-Исследовательского Института Земледелия Азербайджана. Полевые опыты проводились по принятой методике, анализы качества проводились в лаборатории «Качество зер
Важность исследовательского приложения :
Несмотря на достигнутые успехи в области селекции пшеницы, ряд проблем, связанных с ее качеством и использованием, до сих пор не решен. Целью исследований было создание перспективных сортов и исходного материала для практического использования в селекции.
Результаты исследования :
Из изученных гибридных линий Онур × Гырмызы гюль -1, Муров-2 × Онур, Мирбашир-128 × Гырмызы гюль -1, Гырмызы гюль -1 × Фатима, Азери × Гобустан, Гобустан × Матин, Матин × Гырмызы гюль -1, Матин × Аскеран, Мирбашир-128 × Матин, Муров-2 × Фатима относительно отличались от других комбинаций по средним значениям элементов колоса в поколении F2, ти комплексным показателям качества зерна в поколении F3.
Научная новизна исследования :
Для создания новых сортов мягкой пшеницы отобраны гибридные комбинации, сочетающие в себе высокие показатели урожайности и качества зерна.
Ключевые слова : селекция, мягкая пшеница, комбинация, количественные признаки, качество зерна.
02:05:2025
Author : Yusifova Günay Mehman
DOİ 10.30546/2790-5799.1.2025.1008
Number of journal : 2025-1
Page of article in journal : 21-29
Title of the research :
STUDY OF SOME QUANTITATIVE AND QUALITATIVE TRAITS IN F2 AND F3 GENERATION COMMON WHEAT HYBRIDS
The purpose of the research :
The purpose of the study was to select lines with high yield and grain quality indicators from among the hybrid generations. The selected hybrid lines will be used to obtain new varieties in the future.
The methodology of the research :
For this purpose, hybrid combinations of F2 and F3 generations were taken as the research material. These hybrids were obtained by hybridization of local varieties of soft wheat (Azeri, Gobustan, Fatima, Gyrmyzy gul-1, Murov-2, Askeran, Metin, Onur and Mirbashir-128) and were cultivated under irrigation conditions on the experimental plot of the experimental base of the Research Institute of Crop Husbandry of Azerbaijan. Field experiments were carried out according to the accepted methodology, q
The practical importance of the research :
Despite the successes achieved in the field of wheat breeding, a number of problems related to its quality and use have not yet been resolved. The aim of the research was to create promising varieties and source material for practical use in breeding.
The results of the research :
Of the studied hybrid lines Onur × Gyrmyzy gul-1, Murov-2 × Onur, Mirbashir-128 × Gyrmyzy gul-1, Gyrmyzy gul-1 × Fatima, Azeri × Gobustan, Gobustan × Matin, Matin × Gyrmyzy gul-1, Matin × Askeran, Mirbashir-128 × Matin, Murov-2 × Fatima were relatively different from other combinations in terms of average values of spike elements in the F2 generation and complex indicators of grain quality in the F3 generation.
The scientific novelty of research :
Hybrid combinations combining high yield and grain quality indicators were selected to create new varieties of soft wheat.
Keywords : breeding, bread wheat, combination, quantitative characteristics, grain quality